Usta – Çırak İlişkisi
01.07.2021 | Prof. Dr. Aysun Yılmazlar
gembaakademi.com
Usta – Çırak İlişkisi
Yıllardan beri süre gelen usta-çırak ilişkisi modelini hepimiz biliriz. Her sektöre uyarlanabilir. Sağlık sektöründe de geçerlidir bu usta-çırak ilişkisi. Hekim, hemşire, tüm sağlık çalışanları ile hastanede sağlık dışı alan çalışanları usta-çırak ilişkisini yaşarlar. Bu öğrencilik hayatı kadar iş hayatında da yaşanır.
Bir Japon düşünür der ki: Kendine usta diyebilmen için ; önce ustanı geçeceksin, sonra seni geçecek bir öğrenci yetiştireceksin. Bu cümle üzerinde saatlerce tartışılabilir, sayfalarca yazı yazılabilir. Çok anlam barındıran bu cümle önü arkası ile tüm ustalarca düşünülmeli, her eğitim alan öğrenci veya çalışan tarafından iyice benimsenmelidir.
Ustaya usta diyebilmek için yetiştirdiklerinin değerlendirilmesi tavsiye edilir. Yani çırak iyi değilse usta da iyi değildir. Eğitimde ise öğrenci iyi değilse öğretmeni değerlendirmek gerekir. Çalışan iyi değilse yöneticisi değerlendirilmelidir.
O halde kurumlarda liderlere çok iş düşmüyor mu? Hastanelerde üst düzey ve orta düzey liderlerimiz için çok önemli bir konudur bu. Her çalışan kendi alanında liderdir. Bu mantıkla sadece liderleri değil tüm çalışanları ilgilendiriyor yazacaklarım.
Günümüz liderleri gelecekte yerlerini dolduracak kaç çalışan yetiştiriyorlar? Liderlerimiz, günlük veya haftalık mesailerinin ne kadarını çalışanlarını yetiştirmek için harcıyor ? Harcıyor ama geliştirebiliyor mu? Geliştirdiyse kendilerini geçecek kadar usta lider haline getirebiliyorlar mı?
Yani çalışanlara kaynak ayırmak ve yetiştirmek, kurumlar olarak hastanelerin önemli görevlerinden olmalıdır. Hastanelerde her çalışanın usta lideri olmalıdır. Bu ise hastanenin organizasyon şemasına bakarak çalışanın kendisini o şemada nasıl görmesi ile çok alakalıdır. Çalışan ustasını da görebilmeli, yetiştireceği geleceğin ustalarını da görebilmelidir. Bu ruh yalın hastanelerin vazgeçilmezidir.
Yalın hastanelerde süreçleri iyileştirirken liderler gelişir, problem çözerken problem çözücüler yetiştirilir. Böyle bir lider geliştirme mekanizması yoksa hastane nasıl büyüyecek ve gelişecektir? İşte tam burada usta-çırak ilişkisi çok önemli bir boyuta gelmektedir. Sahada işin yapıldığı yerde “elinden tutarak geliştirme” ile gelişim sağlanır. Konferans salonları ve sınıflarda yapılan eğitim değil, sahada elden ele eğitimlerin etkinliği daha büyük ve değerlidir. İşte o zaman usta kendini geçen ustalar yetiştirecektir. Geliştirilen ustalarla geleceğin liderleri gelişmiş olacaktır. Böylece yeni yetişenler ustalarını geçecektir, yeni yetişen ustaların ise gelecekte kendinden sonrakilere bakışı değişecek, gelecek daha ümit verici olacaktır.