Zengin Veri
Bilgi; bugün yaşadığımız zaman diliminde yönetme kabiliyetinin en önemli faktörlerinden biridir. Bir önceki yüzyılda dünyayı yönetmek için petrol ne kadar değerliyse (“A drop of oil is more valuable than a drop of blood”- Winston Churchill) bilgi 21. yuzyıl itibariyle o duruma gelmiştir.
Ülkeler bu kapsamda önemli yatırımlar yapmakla birlikte özel teşebbüslerle ortaya çıkan teknolojik ürünler, uygulamalar hep daha fazla bilgi toplama odaklı tasarlanır. Cep telefonumuza bir uygulama yüklediğimizde kişisel bilgilere erişim izni istemesi her ne kadar uygulanamanın etkinliği ile ilgili olsada veri toplama amacı da göz ardı edilemez.
Ham petrol ile işlenmiş petrol arasındaki fark ham veri ile zenginleştirilmiş veri arasındaki duruma benzer. Ham petrol neredeyse bir işe yaramazken işlenmiş petrol dünya düzenini belirleyecek kadar değerlidir.
Bugün birçok sosyal medya uygulamasında gönüllü olarak kişisel bilgilerimizi paylaşıyoruz. Bu bilgiler çeşitli ortamlarda önemli miktarlarda yer işgal ediyorlar. Peki bütün bu bilgiler birtakım ticari amaçlar için kullanılmıyor olabilir mi? Artık hepimiz biliyoruzki internet üzerinden gazete okuduğumuzda bile ilgi alanimizda olan ürünler karşımıza çıkıyor. Nakite ihtiyacımız olduğu zamanlarda bankalardan mesajlar yada telefonlar alıyoruz. Hatta bulunduğumuz yerlerle ilgili reklamlar çeşitli yollarla bize hemen ulaşıyor. Bütün bunlar çeşitli kaynaklardan toplanan ham verinin zenginleştirilmesi sonucunda karşımıza çıkıyor.
Zengin veriyi elde etmek için çeşitli metotlarla elde edilen veriler matematik, istatistik disiplinleri ile önce doğrulanmalı sonra analiz edilmeli (zenginleştirilmeli) ve yorumlanmalıdır. Kişiler yada yazılımlar ile oluşturulan karar mekanizmaları ancak zenginleştirilmiş veri ile sağlıklı çalışabilir. Ham halde kalan tüm veriler toplanması için harcanan maliyetin yanında gereksiz yer işgali ile de önemli israf kaynakları haline gelir.
Rekabette önemli bir faktör olan tahminleme gücü; bugüne kadar sezgi ve tecrübelerle orantılı olarak gelişmiştir. Ancak günümüz itibariyle zengin veri, sezgi ve tecrübenin önüne geçmiştir. Bu yüzden kısa sürelerde tecrübeli rakiplerini geride bırakan girişimcileri artık daha fazla görebiliyoruz.
Bir işletme düşünün; insan kaynaklari, finans, üretim, bakım gibi farklı departmanlarda onbinlerce veri çeşitli şekillerde toplanır. Bütün bu veriler birbiri ile ilişkilendirilerek verimlilik modelleri oluşturulursa işletme kişiye bağlı yapıdan uzaklaşır ve kurumsallık başlar.
Uykularımızı kaçıran kalitesizlik, kötü performans, yanlış karar maliyetleri ile mücadele etmenin olmazsa olmazı gerçek zamanlı verinin zenginleştirilmiş halidir. Kurumsallık ancak karar mekanizmalarının, proses modellemelerinin oluşturulması ile gerçekleşir.
