
Dojo Eğitimi – Dojo Eğitmen Eğitimi
12.03.2019 | Yağmur Zeynep Taşkın
gembaakademi.com
Dojo Japonca bir kavram olup, spor müsabakalarının ve antrenmanlarının yapıldığı yeri tanımlar. Üretimdeki amacı da benzer şekilde proses simulatörleri ile adayların el becerilerini test etmek, çalışanlara iş başı eğitimini gerçekleştirmek ve gelişimini sağlamak için etkin bir uygulamadır. Bu yönüyle İnsan Kaynakları ve Üretim Yönetimlerinin birlikte kullanacakları bir İnsan Gelişimi aracı olarak bilinir.
İş başı eğitimlerinde genellikle teorik kısım tamamlandıktan sonra çalışan, uzman personele teslim edilerek usta-çırak ilişkisiyle el becerilerinin gelişmesi beklenir. Hayatı boyunca hiç kullanmadığı alet, yada hareketlerle karşılaşan operatör doğal olarak hata yapmaya oldukça elverişlidir. Çırak hata yaptıkça ustası uyarır ve bu süreç çırak’ın bilinç altına işleyene kadar devam eder. Tabi ki bunun için yeterince zaman ve hata yapma lüksümüz varsa.
Devam eden üretim baskısı, hata yapma riski ve ustanın aktarma becerisi gibi birçok parametre nedeniyle farklı miktarlarda uzar hatta bazen kaybedilen sürenin sonunda adayın o işe uygun olmadığına karar veririz.
İşte Dojo tüm bu kontrol dışı parametreleri ortadan kaldıracak bir öğrenme ve antrenman alanıdır.
Hem çalışma alanlarına yeni başlayan operatör için hemde iş yerindeki proses değişikliği yapacak operatörler için kullanılır.
Yeni başlayan operatörlerin eğitimi için genelde uygulanan ORYANTASYON eğitimi sonrası, proses eğitimine geçilerek operatörün işini yapması beklenir. Proses değişikliği yapacak operatöre de çalışacağı proseste iş başında eğitim verilir.
Oryantasyon ve sonrasında operatörlerin proseste aldıkları eğitim neticesinde işe başlama sürecinde;
- İş güvenliği risklerinin fazla olması
- Makine- ekipman hasarlanma riski olması
- Tekil veya seri kalite hatalarının artma riski
- Operatör içinde ergonomik zorluk yaşanması gibi sorunlar yaşanır.
Dojo Eğitimi Nasıl Verilir?
Dojo eğitim alanının en önemli özelliği operatörün işe başlayacağı prosesin simule edebiliyor olmasıdır.
1.Adım: İş standart formlarından operatöre iş adımları öğretilir. Bu aşamada aşağıdaki gibi alt adımlar izlenir.
- İşin adı
- Eylemin ne olduğu
- İşin hangi sıralı adımlardan oluştuğu
- İşi yaparken dikkat edilmesi gereken önemli adımların neler olduğu
- Her adım için iş güvenliği risklerinin nerelerde olduğu
- Her adım için standart süreler
- Proses parametreleri, standartlar, toleranslar
2.Adım: İş standart formlarından okuyup sözlü olarak işini anlattıktan sonra iş adımlarını sırası ile yazması beklenilir. Ve operatörün bilgisi ölçülür.
3.Adım: Prosesin video görüntüleri izletilir ve okuduğu ile pekiştirilir.
4.Adım: İş standart formlarından ve videodan öğrenilen bilgiler doğrultusunda iş adımlarını birer birer dojo alanında uygular. Hatalı hareket anında dojo eğitmeni müdahele edip doğru yapması sağlar ve proses adımlarının sonuna kadar devam eder.
Bu temel beceri eğitiminde başarılı olan operatörün çalışacağı prosesi teslim alma süresi çok daha kısa olur.
Bu kazançlarla beraber hatalı ürün riskleri minimize edilir, prosesteki iş güvenliği riskleri bilindiği için kaza riski minimize edilir, sürekli akış süreci aksamaz.
Dojo Eğitimi’ nin tekrar sayısının çokluğu eğitim başarısını arttırır. Eğitim süreleri prosesin karmaşıklığı, iş adımları, el becerisi gerekliliği gibi parametreler dikkate alınarak tespit edilir.